Mâm cỗ ngày Tết lúc nào cũng được chuẩn bị một cách tỉ mẩn, thịnh soạn. Năm mới là dịp mà mọi người sum họp vui vầy, bởi vậy nên món ăn ngày Tết phần nào thể hiện sự ấm no và hạnh phúc, cùng niềm ước mong một năm mới thật phát đạt và thành công. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu với các bạn các món ăn ngày Tết truyền thống ở ba miền Bắc – Trung – Nam, cùng tham khảo nhé.
Table of Contents
Các món ăn ngày Tết ở miền Bắc
Người Hà Nội xưa thường hay chăm chút về mặt hình thức nên mâm cỗ ngày Tết cần chuẩn bị thật cẩn thận và đẹp mắt. Một mâm cơm lớn thì bắt buộc phải có 6 bát 6 đĩa hoặc 8 bát 8 đĩa, ngụ ý cầu cho phát tài, phát lộc. Đến nay, các món ăn ngày Tết ở miền Bắc vẫn lưu giữ vẹn nguyên nét tinh hoa ẩm thực cổ truyền của Việt Nam.
Bánh chưng
Nhắc đến món ăn ngày Tết thì không thể không nhắc đến bánh chưng, vì cứ hễ nói tới Tết là người ta nghĩ ngay đến “bánh chưng xanh bên dưa hấu đỏ”. Bánh chưng chính là một đặc trưng không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Bắc. Bánh chưng, món bánh tượng trưng cho đất Mẹ, được sáng tạo ra để tỏ lòng hiếu thảo và biết ơn của hoàng tử Lang Liêu đối với vua Hùng (đời thứ 16) và đất trời.
Bánh chưng ngon với sự kết hợp giữa nếp dẻo thơm, đậu xanh ngọt bùi, thịt mỡ béo ngậy cùng vị tiêu tê cay, tất cả những thành phần đó đã tạo nên một hương vị Tết rất riêng và không thể lẫn đi đâu được. Hình ảnh cả nhà quây quần bên nồi bánh chưng và bếp than hồng rực lửa đã đi vào không biết bao nhiêu là áng thơ, văn kinh điển.
Bánh chưng không chỉ để bày trong mâm cỗ ngày Tết mà còn là một món quà ý nghĩa được nhiều người lựa chọn để tặng cho bạn bè hay người thân của mình.
Xôi gấc
Người Việt ta hay quan niệm màu đỏ chính là màu tượng trưng cho sự may mắn cũng như hạnh phúc của lứa đôi. Thế nên trong những dịp lễ quan trọng này, đĩa xôi gấc với màu sắc rực rỡ là một trong các món ăn ngày Tết không thể vắng mặt.
Xôi gấc được nấu từ gạo nếp ngon rồi trộn đều với gấc tươi, sau đó người nấu đem xôi đi hấp chín. Món này có màu đỏ tươi cực bắt mắt và hấp dẫn. Vị dẻo của gạo nếp, ngọt của đường và beo béo của nước cốt dừa sẽ làm bạn ngạc nhiên vì vị ngon của nó.
Thịt đông
Thịt đông chính là một món ăn tinh tuý, độc đáo mà người Việt, nhất là người miền Bắc rất ưa chuộng. Thịt đông là một món ăn cực kỳ thích hợp với thời tiết mùa xuân ở miền Bắc, trời càng lạnh thì món này lại càng có hương vị ngon.
Nguyên liệu chính của thịt đông là tai, bì, chân giò heo, có thể thêm cà rốt, nấm mèo, củ hành khô. Thịt và các thành phần khác sau khi được chế biến xong sẽ được cho khuôn, bỏ vào tủ lạnh để đông. Khi thịt đông, trên bề mặt sẽ xuất hiện một lớp mỡ màu trắng mịn như tuyết. Vị mát, béo ngậy của thịt đông đã giúp nó trở thành một món ăn được nhiều người yêu thích. Lúc thưởng thức món này, bạn chỉ việc dùng dao tách thịt ra khỏi khuôn, chấm với nước mắm chanh ớt, ăn kèm cơm nóng cùng củ kiệu, dưa hành, dưa cải, bấy nhiêu thôi là cũng đủ khiến bạn muốn ăn mãi không ngừng rồi.
Thịt gà luộc
Có thể nói, không chỉ là món ăn ngày Tết mà trong những dịp cưới xin, lễ mừng cũng không thể không có món gà luộc. Gà sau khi luộc xong không những thơm mà thịt lại ngọt, ăn với lá chanh và chấm với muối chanh ớt nữa là ngon hết sảy.
Giò
Giò là một món ăn ngày Tết luôn xuất hiện trong mâm cỗ của các gia đình. Nó mang một ý nghĩa đặc biệt, ngụ ý “trong ấm ngoài êm, phúc lộc đầy nhà”, là một món ăn làm nên sự đặc sắc của ẩm thực nước ta.
Món này được làm từ thịt heo, được giã nhuyễn trong cối đá rồi gói lại trong lá chuối thành hình trụ, đem đi luộc chín là hoàn thành. Những miếng giò trắng thơm, giòn dai, ngon hết biết vừa làm phong phú thêm bữa ăn vừa có thể làm thành quà tặng cho người thân yêu được.
Nem rán
Trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Bắc luôn có món nem rán. Thịt ba chỉ, miến, hành tây, su hào, cà rốt, mộc nhĩ,… được cuốn trong bánh đa nem rồi đem đi rán 2 lần dầu cho có màu vàng óng, giòn tan. Nem rán được dọn ăn kèm nước mắm ớt tỏi chanh đã trở thành một món ăn được nhiều người yêu thích.
Dưa hành
Các món ăn ngày Tết nhiều thịt mỡ, đạm nhiều mà rau xanh lại ít, thế nên dưa hành là một món cực kỳ thích hợp để giải ngấy, gợi khẩu vị trong mâm cơm đầu năm.
Hành được muối chua nên có vị chua chua và cay nhẹ, hay được ăn kèm với thịt đông hay bánh chưng rất ngon. Dù cuộc sống ngày càng thay đổi nhưng tin chắc bánh chưng và dưa hành sẽ luôn là món ăn ngày Tết đặc trưng nhất ở miền Bắc.
Chè kho
Nguyên liệu chính của món chè kho là nếp, đậu xanh không vỏ, đường đỏ, nửa trái thảo quả khô, được tán thành bột mịn và mè trắng rang chín.
Món ăn này có mùi thơm, vị ngọt và vô cùng bổ dưỡng, thích hợp nhâm nhi cùng trà nóng khi tiết trời lành lạnh dịp Tết.
Các món ăn ngày Tết ở miền Trung
Ẩm thực miền Trung có sự khác biệt so với miền Bắc và miền Nam, song cũng lâu đời và tinh tuý chẳng kém nơi đâu.
Bánh tét
Nếu miền Bắc có bánh chưng thì món ăn ngày Tết ở miền Trung nhất định phải có món bánh tét mới đủ đầy. Người ta không gói bánh tét bằng lá dong như bánh chưng mà gói bằng lá chuối. Bánh tét có 2 loại là bánh ngọt và bánh mặn, nhân bánh ngọt chỉ có đậu xanh, còn nhân bánh mặn có thêm thịt heo. Thay vì gói thành hình chữ nhật giống bánh chưng, bánh tét được gói thành từng đòn hình trụ. Bánh tuy chế biến đơn giản nhưng ngon không tưởng.
Thịt muối
Thịt muối là một món ăn ngày Tết mà người miền Trung thường làm. Thịt heo hay thịt bò được rửa sạch rồi ngâm vào nước mắm đường đã nấu sẵn cùng tỏi, ớt. Để khoảng 1 tuần cho thịt ngấm là có thể vớt ra, cắt lát rồi thưởng thức. Món thịt này mặn mặn, ngọt ngọt, có thể ăn chung với cơm nóng hay cuốn với bánh tráng, bún, rau sống đều ngon không chỗ nào chê.
Nem chua
Nem chua cũng là món ăn hay được người miền Trung dùng để đãi khách. Món này có thành phần chính là thịt heo được tẩm ướp gia vị đầy đủ rồi gói trong lá ổi hay lá chùm ruột, sau vài ngày là có thể lấy ra ăn. Vị của nó giòn giòn, chua chua, the cay vừa phải do ớt, thơm mùi tỏi, người ta có thể ăn trực tiếp hay đem đi nướng đều ngon.
Tôm chua
Tôm chua là một đặc sản của Huế, là món ăn không thể vắng mặt trong mâm cơm dịp năm mới của họ.
Vị ngọt bùi của tôm, thơm và cay của tỏi, ớt, riềng, vị béo ngậy của thịt, chát của vả, chua của khế cùng vị thanh của các loại rau thơm,… tất cả tạo nên một hương vị rất riêng, khiến người thưởng thức món này ấn tượng không thôi.
Chả bò
Trong các món ăn ngày Tết, chả bò cũng được người miền Trung rất ưa chuộng. Màu chả đỏ hồng, vị mặn, giòn, ngọt, dai, cay và thơm của tiêu đen khiến chả bò trở thành món khoái khẩu của nhiều người.
Dưa món
Miền Bắc có dưa hành trong mâm cỗ đầu xuân thì miền Trung lại có món ăn ngày Tết là dưa món. Củ cải, dưa leo, cà rốt, củ kiệu, su hào, hành tím,… sau khi rửa sạch, cắt và phơi khô thì bỏ vào nước mắm đường đã nấu sẵn. Để từ 2 – 3 ngày cho các loại rau củ ngấm là có thể gắp ra dùng. Dưa món giòn tan, mằn ngọt vừa miệng, là món ăn kèm thích hợp để ăn chung với bánh tét.
Các món ăn ngày Tết ở miền Nam
Miền Nam là nơi dân tứ xứ đổ về làm ăn, phát triển nên ở đây có một nền ẩm thực đa dạng và phong phú.
Bánh tét
Bánh tét ở miền Nam không giống như miền Trung chỉ đơn điệu có nhân đậu và thịt, người ta còn thêm vào nhiều nguyên liệu khác như lạp xưởng, trứng muối,… Không chỉ vậy, bánh tét nhân ngọt lại càng nhiều phiên bản như bánh nhân đậu xanh, đậu đỏ, nhân chuối,…
Thịt kho nước dừa
Trong vô vàn các món ăn ngày Tết thì món truyền thống nổi danh nhất, được người miền Nam yêu thích và làm nhiều nhất chính là thịt kho nước dừa. Thịt kho nước dừa hay còn có nhiều tên gọi khác như thịt kho hột vịt, thịt kho riệu. Người ta hay kho một nồi to để ăn dần trong những ngày đầu năm. Lạ một điều là món này kho càng lâu thịt lại càng thấm, ăn càng ngon, càng đậm đà. Bạn có thể ăn thịt kho nước dừa với dưa giá để tránh ngấy.
Lạp xưởng
Một trong các món ăn ngày Tết không thể thiếu trên mâm cơm của gia đình người miền Nam là lạp xưởng. Lạp xưởng có nhiều loại như lạp xưởng khô, tươi, tôm, cá, nạc,… Bạn có thể chiên, luộc hay nướng lạp xưởng, tuỳ theo sở thích của mình. Chiên lạp xưởng bằng nước (không phải bằng dầu) vừa an toàn lại vừa ngon, tốt cho sức khoẻ nên được rất nhiều người áp dụng.
Canh khổ qua nhồi thịt
Canh khổ qua nhồi thịt là một món ăn phổ biến trong bữa ăn hàng ngày của người dân miền Nam. Là một món ăn ngày Tết hay được dùng, canh khổ qua nhồi thịt có ý nghĩa mong muốn những khó khăn sẽ đi qua, nhiều may mắn, thành công sẽ tới trong một năm sắp tới. Bên cạnh đó, món này cũng rất bổ dưỡng và có công dụng giải nhiệt tốt.
Củ kiệu tôm khô
Củ kiệu này khác với củ kiệu của người miền Trung. Họ không ngâm cùng nước mắm đường mà ngâm chua ngọt với giấm đường. Củ kiệu gắp ra được thêm tôm khô, rắc chút đường cát lên trên nữa là trở thành một món ăn riêng, hay dùng để nhâm nhi trên bàn nhậu của cánh mày râu. Củ kiệu tôm khô với đủ vị mặn, ngọt, giòn, hăng, chua, rất đặc sắc.
Dưa giá
Dưa giá có vị giòn, mát nên được nhiều người yêu thích và hay ăn khi ngán thịt cá trong dịp Tết. Dưa giá có thể dùng chung với cơm hay cuốn chung với bánh tráng, hợp nhất là ăn chung với thịt kho nước dừa. Nguyên liệu chính của món này là giá, cà rốt, hẹ, rất tốt cho sức khoẻ người ăn.
Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã biết được một số món ăn ngày Tết tiêu biểu ở nước ta. Đừng quên ghé thăm Đại Sứ Quán Việt Nam tại Venezuela để cập nhật nhiều tin tức thú vị khác nhé!
